Καθημερινά διλλήματα ανύπαρκτης αξίας: Ρήξη ή Ευρωζώνη; Συμβιβασμός ή συνασπισμός;

Του Σταμάτη Στεφανάκου

Μετά τους τελευταίες δραματικούς μήνες  αρχίζει να φαίνεται ότι μια συμφωνία μεταξύ της κυβέρνησης και των «θεσμών» (τρόικα και δανειστές είναι το ίδιο και το αυτό)  έχει αρχίσει να διαμορφώνεται.

Φυσικά οι προτάσεις  που έχει παρουσιάσει η κυβέρνηση  στους «θεσμούς», πολύ μικρή σχέση ούτως ή άλλως, θα είχαν με το πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης, αφού απαγορεύονται οι «μονομερής ενέργειες».  Αν και ακριβείς λεπτομέρειες δεν είναι ακόμα γνωστές από ότι φαίνεται  το σχέδιο περιλαμβάνει νέα μέτρα, ύψους 8 δις ευρώ. Το σύνολο των μέτρων αφορά αύξηση της φορολογίας μέσω έμμεσων ή άμεσων φόρων καθώς και την συνέχιση παλαιότερων.

Από την προτεινόμενη συμφωνία, επίσης προκύπτει  ότι, ότι αφορά ανάπτυξη είναι βασισμένο στις «καλές» προθέσεις των χρηματοδοτικών πακέτων της ΕΕ. Δηλαδή  το «νέο» ΕΣΠΑ 2014-2020 και ίσως κάποια  μικρά και εξειδικευμένα χρηματοδοτικά πακέτα που θα αφορούν  όμως  κατά κύριο  λόγο νέες τεχνολογίες και καινοτομία.

Σοβαρά  αναπτυξιακά χρηματοδοτικά πακέτα που θα αντιμετώπιζαν αποτελεσματικά την ανεργία και που θα στήριζαν αποφασιστικά την αναδιοργάνωση της  οικονομίας, μην τα περιμένετε. Ούτε και  χρηματοπιστωτικές διευκολύνσεις προς τους μικρομεσαίους που θα τους δίνανε μια γερή ανάσα.

Μια άλλη διέξοδος   για την οικονομική ελάφρυνση οικονομικά ασθενέστερων όπως, διαγραφή χρεών προς ιδιώτες  από τράπεζες και δημόσιο τομέα επίσης δεν θα γίνουν. Όσο δε  την αντιμετώπιση του χρέους της χώρας μέσω του Λογιστικού Ελέγχου,  προς το παρόν  φαίνεται απομακρύνεται ως ενδεχόμενο,   από τις διαφαινόμενες πολιτικές επιλογές.

Θα μου πείτε εδώ: «η χώρα είναι χρεωμένη» , «η χώρα είναι χρεωκοπημένη» ,«όλοι οι πολιτικοί υπόσχονται τα πάντα προκειμένου να βγουν», «έλα μωρέ το σημαντικό είναι να μείνουμε στο ευρώ και την ΕΕ», «ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πρόγραμμα τετραετίας και περιθώριο για να το εφαρμόσει κλπ»

Από πλευρά  πολιτικής ηθικής , ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσίασε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμά στους ψηφοφόρους και από ότι φαίνεται ως σήμερα,  αυτό το πρόγραμμα είναι πλέον οριστικά παρελθόν, εγκαταλειμμένο ως καρπός παράνομου έρωτα, ένα ανεπιθύμητο παιδί δίχως αύριο, όπου οι φυσικοί γονείς το αντιμετωπίζουν ως βδελυρό λάθος. Και φυσικά εδώ εισέρχονται ενοχλητικά ερωτήματα όπως: Ήξερε ή όχι ότι αυτά που πρότεινε ήταν επιεικώς ανεφάρμοστα ή απλά δεν είχαν συνειδητοποίηση το μέγεθος των προβλημάτων; Επιπολαιότητα ή σκόπιμη εθελοτυφλία; Αδυναμία  να προβλέψουν, να κατανοήσουν και να σχεδιάσουν ή επίδειξη ιδεολογικής αλαζονείας;  Φυσικά τίθεται το αιτιολογημένο  ηθικό  ερώτημα αν  απλά ο στόχος, ήταν η απόκτηση της εξουσίας με όποιο τρόπο και μέθοδο….

Ένα ακόμα πολιτικό παράδοξο των καιρών μας είναι ότι  η συμφωνία – μνημόνιο ή όπως το ονομάσουν-  από ότι φαίνεται μάλλον  θα ψηφισθεί  στην βουλή, και από κόμματα της αντιπολίτευσης. Ένα ιδιότυπο πολιτικό «ΣΔΙΤ» (Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα ), όπου η «ιδιοκτησία»  θα παραμένει στην κυβέρνηση, η όποια θα συμμετάσχει  υποχρεωτικά και στο «κεφάλαιο» της «επένδυσης».  Σημειωτέον ότι αναφερόμαστε σε εξαιρετικά βραχύχρονη  πολιτική «επένδυση», κατάσταση πλήρως κατανοητή  από τους μετόχους σε αυτή. Και επειδή μιλάμε με όρους πολιτικής,  αυτό μεταφράζεται πολλαπλώς και έχει πάρα πολλές προεκτάσεις εντός και εκτός Ελλάδος. Α, μια «μικρή», μα καθόλου ασήμαντη λεπτομέρεια: σε αυτό το «ΣΔΙΤ» μετέχουν ή μπορούν να μετέχουν και εκτός Ελλάδος ενδιαφερόμενοι…. Όλα είναι πιθανά…

Έτσι ο ΣΥΡΙΖΑ είναι ενδεχόμενο ως κυβέρνηση, να στηριχθεί από αυτούς ακριβώς που στο άμεσο παρελθόν,  κατάγγελλε και καταγγέλλει ακόμα ως «πατέρες» της σημερινές οικονομικής και ανθρωπιστικής κρίσης.   Μια τέτοια εξέλιξη θα οδηγήσει άραγε σε εσωκομματικές εξελίξεις; Σε νέες εκλογές; Ή σε κάτι άλλο; Ή μήπως οι βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας απλά θα ψηφίσουν «ναι» σε όλα, εκφράζοντας κάποιες «επιφυλάξεις» και «προσωπικές θέσεις- αντιρρήσεις»;  Οι δηλώσεις δε ότι αυτά τα μέτρα δεν περνάνε από τα όργανα και δεν θα ψηφισθούν από τους βουλευτές τους ΣΥΡΙΖΑ ακούγονται ανατριχιαστικά οικείες από όσους έχουν συγκρατήσει στην μνήμη τους,  τις αντίστοιχες «τοποθετήσεις» βουλευτών, των δυο κομμάτων που  μέσα από τις πολιτικές τους έφεραν την χώρα σε αυτό το χάλι.

Για μένα φίλοι και φίλες, το θέμα δεν είναι καθόλου απλό. Δεν είναι η αποτυχία του «πρώτη φορά αριστερά». Άλλωστε δεν είναι θέμα αποτυχίας ιδεολογίας γιατί απλά οι ιδεολογίες πότε δεν αποτυγχάνουν. Ούτε κάποιος είναι επειδή δηλώνει αριστερός σημαίνει ότι και είναι.  Αν θέλετε εδώ μπορείτε να σημειώσετε  ότι γενικά -και εκτός και εντός πολιτικής έχει παρατηρηθεί-  ότι συνήθως οι πολλές αυτοπροσδιοριστικές δηλώσεις σημαίνουν ανασφάλεια ή υποκρύπτουν έλλειψη συνέπειας ήθους και πράξης.

Τώρα αν  δούμε ψυχρά  την καθημερινότητα και έχοντας διαβάσει λίγο τι έχει γίνει σε όσες χώρες υπήρξανε κάτω από εποπτεία περίπου όπως η Ελλάδα αυτά τα «πολιτικά πειράματα» έχουν ξαναγίνει και από ότι φαίνεται  επαναλαμβάνονται και στην περίπτωση μας ως κακόγουστη φάρσα…  

Όλα αυτά όμως είναι θέματα ελάσσονος σημασίας. Μια κυβέρνηση πάνω , μια κυβέρνηση κάτω είναι δευτερεύον ζήτημα – ουσιαστικά αδιάφορο- μπροστά στην κοινωνική καταστροφή και εξαθλίωση.

Αν και η παρούσα κυβέρνηση έχει κάνει κάποιες κινήσεις προς την σωστή κατεύθυνση, σε καμία περίπτωση αυτές οι κινήσεις δεν λύνουν προβλήματα. Και αυτό γιατί απλά δεν στοχεύουν σε τρείς κύριους άξονες:

Α) Την αντιμετώπιση της οικονομικής ύφεσης και άρα και της ανεργίας.

Β) Την  κατάργηση της υπερ-φορολόγησης.

Γ) Την επαναφορά βασικών κοινωνικών παροχών και επέκτασης τους σε όσους/ες είναι σε κίνδυνο εξαιτίας της φτώχιας.

Αντίθετα τα μέχρι τώρα μέτρα –παρόλο που δείχνουν  καλή προαίρεση- ενέχουν τον κίνδυνο της ιδρυματοποίησης της χώρας και της παγίωσης της φτώχειας που πρακτικά θα οδηγήσει σε περαιτέρω εξαθλίωση. Με τους δανειστές – «θεσμούς»- πάνω από το κεφάλι μας και την συνεχή αποστράγγιση της οικονομίας από πόρους και ανθρώπους (λόγω μετανάστευσης) δεν θα έχουμε λύση του δράματος.

Με το κράτος σε αδυναμία και την ανθρωπιστική κρίση σε εξέλιξη, δυστυχώς οι δομές αλληλεγγύης, η εκκλησία και οι διάφορες ανθρωπιστικές οργανώσεις θα συνεχίσουν να είναι το καταφύγιο των μη εχόντων.  Η άγρια εκμετάλλευση του αδύναμου, του εργαζόμενου και των ανέργων, θα γίνει απλά πιο αμείλικτη.

Μέσα σε όλα αυτά, αν συμπεριλάβουμε ότι το ξεπούλημα μέσω ιδιωτικοποιήσεων  (και μάλλον θα γίνει καλυμμένα μέσω ΣΔΙΤ) δεν θα σταματήσει πλην κάποιων εξαιρέσεων, και είναι αβέβαιο αν  η  προστασία του φυσικού περιβάλλοντος έχει διασφαλιστεί, δημιουργείται το ερώτημα τι κόσμο θα παραδώσουμε στην επόμενη γενιά….

Τα περιθώρια για ελιγμούς ακόμα και αν δεχτούμε   ότι μελλοντικά  σκοπεύουν να κινηθούν προς άλλη κατεύθυνση θα  έχουν στενέψουν υπερβολικά πολύ. Στενεύουν ακόμα και πιο πολύ αν αναλογιστούμε και τις συμβάσεις που είναι προς υπογραφή όπως TTIP & TISA. Μια επόμενη κυβέρνηση θα έχει ακόμα λιγότερες επιλογές από αυτές που  έχει η παρούσα. Αρά μιλάμε για ένα τρομακτικό φαύλο κύκλο χρέους και μέτρων, μια ανατροφοδοτούμενη φωτιά που θα κάψει τελείως  το μέλλον της χώρας.

Η κοινωνία του  1/3  είναι πίσω μας, ενώ η κοινωνία του 1/5 είναι μπροστά μας.

Άφησα για το τέλος να αναφέρω μια ακόμα διάσταση των σημερινών εξελίξεων, την καθαρά ιδεολογική.  Αν και η αριστερά δεν είναι ένας ενιαίος και συμπαγές ιδεολογικός πολιτικός χώρος , οι  μέχρι τώρα αρχές και το ήθος της,  είχαν διασώσει ως θεωρία και πρακτική, μια καθαρότητα στα λεγόμενα και τις πράξεις της.  Η κυβερνώσα αριστερά, αυτή την  «αθωότητα» αν θέλετε  να την ονομάσουμε έτσι, την έχει πλέον απολέσει. Αυτό όμως είναι ένα θέμα που δεν είναι ούτε καθαρά ελληνικό  αλλά ούτε και της παρούσης.

Και καταλήγοντας το ερώτημα  για όποιον θέλει να είναι πολίτης επί της ουσίας  είναι ένα:
Μένουμε απαθείς;  

Ας απαντήσει ο καθένας σύμφωνα με την ηθική του.